Thứ Tư, 25 tháng 9, 2013

Lãng phí thực phẩm - mối đe dọa cho môi trường.

Trung bình mỗi ngày, bãi rác Nam Sơn nảy sinh hơn 1

Lãng phí thực phẩm - mối đe dọa cho môi trường

Không chỉ các em học trò, mà ngay bữa ăn của những bố vùng cao cũng vô cùng thiếu thốn. Với Việt Nam, chưa bao giờ người dân hoang mang như lúc này khi cứ mỗi ngày trôi hỗ tương thêm một vụ thực phẩm “bẩn” bị vạch trần: Rau bẩn, bún bẩn, sữa bẩn, thậm chí gạo cũng không là ngoại lệ.

Song song, nhiều thực phẩm bị thối rữa, phát thải khí mêtan, ảnh hưởng đến môi trường. Đấy là chưa kể phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và nhất là công sức của nông dân. Và theo đó, tác động trái lại đến chính sức khỏe của người dân như đối mặt với nguồn nước ô nhiễm, không khí ô nhiễm và cả không gian ô nhiễm cũng không là ngoại lệ.

Nếu dùng không hợp lý các nguồn thực phẩm không chỉ tác động đến môi trường, mà còn phao phí trong tất chuỗi sinh sản và tiêu thụ thực phẩm. Sử dụng phí phạm thực phẩm đang trở thành một thực tế đáng buồn ở các tỉnh thành, những nơi kinh tế phát triển, người dân thừa mứa nguồn thức ăn. Đây là nghịch lý đau lòng giữa việc hoang toàng thực phẩm ở tỉnh thành và thiếu thực phẩm ở nông thôn.

Chẳng những thế, hoang phí thực phẩm còn làm hủy hoại chính môi trường sống của con người. Để mặc cho rác thải hoành hành, thấm ngược vào nguồn nước ngầm, nguồn đất và chính người dân gánh chịu hậu quả. Để bữa ăn có chất đạm, những nghiêm đường nơi đây phải bắt nhái, nòng nọc, ve sầu… về “cải thiện”.

Thói quen xấu  Mới đây, Ngày Môi trường thế giới 2013 chọn lựa chủ đề về lãng phí thực phẩm để báo động nạn ô nhiễm môi trường. Thí dụ, một cửa hàng ăn ở thủ đô của Litva, nếu khách hàng để thừa đồ ăn quá nhiều sẽ bị trả gấp đôi số tiền ghi trong hóa đơn. Không khó khăn gì để bắt gặp những hình ảnh về sự phao phí thực phẩm của người dân.

Một số liệu mà Viện Dinh dưỡng nhà nước vừa công bố: Gần 21% trẻ em vùng nông thôn bị suy dinh dưỡng - tỉ lệ này cao gấp đôi so với con trẻ thành phố.

Người dân đang tự hủy hoại sức khỏe của chính mình mỗi ngày khi sống trong bầu không khí ô nhiễm, sử dụng nguồn nước đang ngày một đi xuống về chất lượng và ăn những thực phẩm ảnh hưởng trực tiếp từ nguồn đất ô nhiễm và các hóa chất độc hại. Nhiều người vẫn cho rằng, ô nhiễm môi trường vốn là hậu quả nặng nề của việc thương mại hóa, sinh sản… Song ngoài những hoạt động mang tính vĩ mô này, việc hoang lương thực mỗi ngày- được thải ra môi trường của chính từng người dân- đang trở nên một đe dọa mới cho môi trường sống và cho chính bản thân người dân.

Một đay Trường TNCS Mường Lạn (huyện Mường Ảng, Điện Biên) cho biết, phần lớn bữa ăn của các em học trò tại trường chỉ có gạo trắng và muối.

Khối lượng này tương đương với giá trị sản xuất được của khu vực Châu Phi cận Sahara. Bữa cơm chỉ có cơm trắng và cá khô kho mặn chát của học sinh ở huyện Bát Xát, Lào Cai. Theo đánh giá của Cục Cảnh sát phòng, chống tù hãm về môi trường - Bộ Công an, Việt Nam là một trong những quốc gia có tỉ lệ người mắc và tử vong do bệnh ung thư cao hàng đầu thế giới.

Hiện nhiều cửa hàng ăn trên thế giới đã đưa ra lời cảnh báo nếu khách hàng gọi quá khả năng dùng bữa của mình, tùy theo chừng độ thức ăn thừa, sẽ bị phạt tiền.

Nhiều người cũng cảm thấy tiếc khi thức ăn bị bỏ đi, nhưng vì sĩ diện, vì người khác nhìn vào nên cố tình gọi lượng thức ăn dôi thừa. Với gắng duy trì sự sống cho 7 tỉ người trên toàn thế giới, FAO ước tính khoảng 1/3 sản lượng thực phẩm toàn cầu hoặc là bị phung phí hoặc bị mất mát. 700m 3 nước rỉ rác. Trong khi đó, tại nhiều khu vực miền núi, khu vực nông thôn, người dân- đặc biệt là trẻ thơ, lại rơi vào cảnh thiếu thực phẩm nghiêm trọng.

Nếu chúng ta mỗi người chỉ để phao phí một bát cơm, sẽ lãng phí cả một nguồn tài nguyên không nhỏ. Còn tại một số quán ăn ở Mỹ, nếu số thức ăn bỏ phí đủ mức chịu phạt, khách hàng sẽ phải trả thêm 30% giá trị bữa ăn.

Điều này dẫn đến lượng lương thực không nhỏ bị thất thoát ngay trên đồng ruộng.

Ở Việt Nam, hơn một nửa trong số 16 lưu vực sông lớn đã từng bị thiếu nước trầm trọng. Tại các quán cơm, không ít người gọi suất cơm nhưng chỉ ăn hết một nửa, thậm chí chút ít rồi bỏ. Theo Tổ chức Nông-Lương Liên Hợp Quốc (FAO), mỗi năm có 1,3 tỉ tấn lương thực bị phung phá. Tại các nước phát triển, cung vượt qua cầu, nông dân thường sản xuất nhiều hơn lượng hàng hóa cần thiết để phòng tình trạng thiếu hụt do thời tiết xấu, chuyên chở khó khăn… Tại các nước đang phát triển- trong đó có Việt Nam, thực phẩm mất mát bắt nguồn từ tình trạng yếu kém của hạ tầng, kỹ thuật.

Nước ta là một nước sản xuất nông nghiệp, là một trong những nước xuất khẩu nông sản hàng đầu trên thế giới nhưng hồ hết việc sản xuất vẫn còn thô sơ.

Trong 1 giây, 1ha lúa cần lượng nước tương đương nước sinh hoạt cho 1. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, hoang phí lương thực cũng chính là hoang phí các nguồn tài nguyên thiên nhiên, Đồng thời gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường.

000 con trẻ dưới 5 tuổi chết mỗi ngày vì đói. 400 lít nước. Các em đành cải thiện bữa ăn bằng cách trồng thêm rau hoặc xách thêm ít cơm, thức ăn tự kiếm được hoặc từ nhà mang đi. Tại Hồng Kông, mỗi món ăn đã gọi ra nhưng không dùng hết, khách hàng phải trả thêm 1,5 đôla Hồng Kông. H. Chưa kể, các loại nước rỉ rác nảy sinh cũng là nguy cơ gây ô nhiễm trầm trọng, nếu không có công nghệ xử lý hiệu quả.

Để sinh sản được 1kg gạo tốn hơn 1. Theo tính tình, lúa là cây trồng rất khát nước. Việc sản xuất ra nguồn lương thực, thực phẩm không chỉ tốn nhân công mà còn phải dùng các chất hóa học, thuốc trừ sâu, phân bón… phí phạm thực phẩm đồng nghĩa với việc phao phí những chí phí cho sinh sản, nhiên liệu trong quá trình tải.

Cơ sở chế biến, đóng gói và kho chứa thực phẩm không đủ sức bảo quản thực phẩm tươi ngon lâu, đường sá đi lại khó khăn… cũng là duyên do đã khiến một lượng lớn thực phẩm bị bỏ lại trên đường từ cánh đồng tới người tiêu dùng.

Tuốt tuột những thức ăn thừa này đều được xử lý một cách đơn giản nhất là… bỏ vào thùng rác.

000 người. Theo Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm - Đại học Bách khoa Hà Nội, nguồn rác thải lộn lạo trên không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn là căn do gây nên nhiều dịch bệnh.

Một số nước khác ở Châu Âu- trong đó có Bồ Đào Nha, cũng đang áp dụng mức phạt na ná. Và những hệ lụy  hoang phí thực phẩm không chỉ gây tốn kém cho các gia đình, khiến nhiều người thiếu hụt thức ăn mà nó còn làm ảnh hưởng đến môi trường. Hệ quả thế tất là. T. Học trò Trường Tiểu học Sảng Ma Sáo (Bát Xát, Lào Cai) dù được cải thiện hơn một chút với cơm và cá khô kho mặn chát, thì vẫn kiên cố bữa ăn của các em không thể nào bảo đảm dinh dưỡng.

Vòng luẩn quẩn giữa ô nhiễm môi trường và thực phẩm bẩn, vì thế, vẫn luôn là cuộc đua chưa hề có điểm dừng! Chương trình Lương thực thế giới (WFP) đã thành lập tổ chức đặc biệt, mang tên “Cứu nguy lương thực” (Save Food) và kêu gọi các quán ăn ứng dụng những biện pháp hạp để sao cho thức ăn không bị phao phí quá đáng như hiện và bước đầu đã thu được thành công.

Mới đây, một số tờ báo viết về cuộc sống của những ba măng non ở huyện xã Sơn Thủy, huyện Quan Sơn, Thanh Hóa. Nguồn thực phẩm bị bỏ phí không chỉ ở khâu sử dung, mà còn chính từ sự mất mát ở nguồn cung cấp ban đầu.

Đáng buồn hơn, sự lãng phí này thỉnh thoảng lên đường từ chính tinh thần của người dân.

Các nghiên cứu mới đây cho thấy, 70% nguyên do các ca mắc ung thư ở nước ta là do chế độ ăn uống không bảo đảm. Ngay ở Arab Saudi- nơi được xem là “sống trên tiền” nhờ nguồn tài nguyên dầu mỏ lớn nhất thế giới- các quán ăn cũng bắt đầu vận dụng hình thức phạt tiền những khách hàng bỏ phí thức ăn. Đồng thời, cứ 7 người trên thế giới có 1 người đói và hơn 20.

Trong đó, chất thải thực phẩm là một nguồn thải khổng lồ đối với tài nguyên tự nhiên và gây ra các tác động tiêu cực về môi trường. Do lẫn lộn giữa các thành phần vô cơ, hữu cơ, việc xử lý rác càng gặp nhiều khó khăn và tái chế rác lại càng khó khả thi.

Tại các bữa tiệc, đặc biệt là các bữa tiệc cưới hiện (ở nhà hàng cũng như tại gia đình), hầu hết khách khứa chỉ ăn uống sơ sài, mâm cỗ vẫn còn nguyên. Ngay cả khi đi ăn tiệc buffet, một Thói quen khó bỏ của khá đông người là lấy thức ăn nhiều hơn lượng cơ thể mình có thể tiếp thụ, sau đó bỏ lại.

Ảnh: Dương Hà Trong khi đó, số người bị đói và chết vì thiếu lương thực là con số không nhỏ. Một tỉ dụ về sự ô nhiễm môi trường đang tác động trái lại đến nguồn tài nguyên, gây hại cho sức khỏe của chính người dân: Tại bãi rác Nam Sơn (Sóc Sơn, Hà Nội), mặc dầu là nơi có công nghệ xử lý rác tiên tiến nhất phía Bắc, song vẫn không xử lý nổi những rác thải hữu cơ (thực phẩm thừa).

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét