Thứ Hai, 7 tháng 10, 2013

Các lầm tưởng tiêu biểu trong cuộc sống qua "mổ xẻ" khoa hay hay học.

3

Các lầm tưởng điển hình trong cuộc sống qua

Khi thấy người bên cạnh thấp điểm hơn trong bài thẩm tra, chúng ta gán cho họ những nguyên nhân nội tại như họ thấp kém, lười nhác… hao hao, khi họ xuất sắc trong bài rà soát, ta nghĩ rằng, họ chỉ may mắn hoặc được thầy, cô yêu thích.

Nó không giúp ích gì cho một người tiến bộ hoặc hạnh phúc hơn trong cuộc sống. Các nhà khoa học giảng giải rằng, điều này là do khi bạn xuất hiện một ý tưởng trong đầu thì có khuynh hướng kiếm những bằng cớ ủng hộ cho điều đó và không để ý đến cứ liệu phản bác lại chúng.

Theo các lý giải khoa học dưới đây, việc khắc phục các thành kiến, giảm thiểu hoang tưởng tâm lý sẽ giúp bạn đưa ra những quyết định đúng đắn hơn

Các lầm tưởng điển hình trong cuộc sống qua

Bên cạnh hiện tượng này, còn một hiện tượng khác gọi là “thế giới tang thương”. Chỉ quan tâm những gì mình cho là đúng Đã bao giờ bạn tự hỏi tại sao chúng ta thường có khuynh hướng thích những người có cùng suy nghĩ với chúng ta? Đó là do bộ não luôn “quan hoài” tới những thông tin có liên can đến chủ nhân của nó.

Khi đưa ra một bản khảo sát để nhóm tự nguyện nêu đánh giá cho từng cặp đôi, kết quả là như nhau.

Hiện tượng này thực chất chính là một hình thức “tự bào chữa”, thường chỉ làm cho ta thêm mặc cảm hoặc tự trọng quá đáng

Các lầm tưởng điển hình trong cuộc sống qua

1. Lý do là bởi trong cuộc sống bình thường, ai cũng phải đối diện với hàng trăm vấn đề khác nhau, và trong đó có những thứ tạo cho ta cảm giác mình là nhất, hoặc không là gì cả. Khi bạn được điểm tốt bài rà, bạn tin rằng đó là bởi trí thông minh hoặc nếp học tập tốt.

Diễn biến của câu chuyện giống nhau nhưng L

Các lầm tưởng điển hình trong cuộc sống qua

2. Cả hai thí dụ trên đều cho thấy con người thường có xu hướng thiên lệch với thứ mà họ nhìn thấy trước hết.

Để minh họa điều này, nhà nghiên cứu L. * Bài viết sử dụng nguồn tư liệu tham khảo từ các nguồn: Listverse, Business Insider, Wikipedia

Các lầm tưởng điển hình trong cuộc sống qua

4. Carli thuộc ĐH Wellesley (Mỹ) đã kể câu chuyện về một người đàn bà.

Hiện tượng này được gọi là “tác động trước nhất” (Primacy effect). Chả hạn, khi chứng kiến một hành động bất công, chúng ta lại tìm những lý do để cho rằng nạn nhân đáng bị như vậy

Các lầm tưởng điển hình trong cuộc sống qua

Thành kiến này rất phổ quát khi chúng ta muốn tăng thêm uy tín từ sự thành công nhưng lại chối bỏ nghĩa vụ của thất bại.

Thành kiến này xảy ra hoàn toàn ngược lại khi ta đánh giá về người khác. Lý do là bởi bạn chỉ nhớ đến những thời khắc mà điều này là đúng và bỏ qua lúc may mắn khác khi bạn không mặc áo đỏ.

Trong đó, những cặp đôi được nhìn thấy trước nhất được đánh giá cao hơn cả

Các lầm tưởng điển hình trong cuộc sống qua

Nó xảy ra khi chúng ta chủ động tầng thông báo để khẳng định những nghĩ suy, niềm tin hiện tại mình đang có theo nhận thức thiên vị. Một tỉ dụ rõ nét cho trường hợp này là điểm số. Nhưng khi được điểm xấu, bạn lại đổ lỗi cho giảng sư hoặc do mình không may. Ngược lại, nhóm kia khi được hỏi Jane có hạp với công việc bất động sản không? Họ cho rằng, Jane hiệp với công việc này vì là người hướng ngoại và không thích hợp với công việc thư viện

Các lầm tưởng điển hình trong cuộc sống qua

Sau đó, một nhóm tình nguyện được hỏi, liệu Jane có hiệp với công việc thư viện? Những người trong nhóm nói rằng ăn nhập vì họ nhớ Jane là người hướng nội.

Có trường hợp, Jane được biểu hiện là người hướng nội, nhưng ở cảnh ngộ khác, Jane là người hướng ngoại. Thế giới luôn công bằng - gieo gió gặt bão Chúng ta thường có Khuynh hướng tin rằng, thế giới khôn cùng công bằng, ai làm việc xấu sẽ phải trả giá và lòng tốt cố nhiên nhận được “phần thưởng” trong ngày mai. Tác động trước nhất ảnh hưởng tới sự tuyển lựa của con người trong các lĩnh vực khác nhau

Các lầm tưởng điển hình trong cuộc sống qua

Tuy nhiên, khi phải quyết định chóng vánh thì 62% số người quan sát chọn gói kẹo đầu tiên, 38% còn lại chọn gói thứ hai. Nhưng khi dùng một bài kiểm tra đặc biệt về sở thích tiềm ẩn thì có một sự dị biệt đáng sửng sốt. Các nhà khoa học cho rằng, đây là do chúng ta thường ghi nhớ những thứ mình trông thấy trước tiên tốt hơn thứ tiếp theo và có thiên hướng cho rằng, nó có tầm quan yếu hay ý nghĩa hơn.

Thế nhưng thỉnh thoảng nó biến chúng ta thành kẻ ích kỷ

Các lầm tưởng điển hình trong cuộc sống qua

Hình như trong cuộc sống thường nhật, chúng ta phải sống chung với nhiều thành kiến. Những thứ xuất hiện trước nhất là tốt nhất Một nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc ĐH Berkeley và Harvard (Mỹ) đã chỉ ra, con người thường thích thứ trước hết họ nhìn thấy. Bạn có thể xem thêm: Những nhược điểm "khó đỡ" của người thông minh 4 "thủ thuật" gạt gẫm bộ não siêu cool.

Carli đã đưa ra hai cái kết khác nhau cho hai nhóm tham dự nghiên cứu: người nữ giới bị hãm hại hoặc hôn phối với người đàn ông ráo trọi

Các lầm tưởng điển hình trong cuộc sống qua

Thiên hướng này được gọi là thiên kiến công nhận hay thiên hướng tự chính xác (confirmation bias). Hiện tượng này xảy ra với những ai bị tiêm nhiễm bởi sách báo và phim ảnh bạo lực.

Trong một thí điểm vào năm 1979 tại ĐH Minnesota (Mỹ), các nhà nghiên cứu chia nhóm tự nguyện thành hai nhóm nhỏ và cho họ đọc một câu chuyện về một người phụ nữ tên là Jane.

Điều này giống như khi bạn cho rằng, mình luôn may mắn khi mặc áo đỏ

Các lầm tưởng điển hình trong cuộc sống qua

Để chứng minh điều này, các nhà khoa học đã cho một nhóm tình nguyện viên đánh giá các cặp đôi qua những bức ảnh chụp. Xu hướng về niềm tin này có vẻ như tốt bởi phần nào nó buộc chúng ta hành động, cư xử tốt để nhận được "phần thưởng" trong ngày mai. Đó có thể là do môi trường giáo dục, tính cách, cũng có thể vì sự “u tối” lâm thời của bộ não khi xử lý quá nhiều thông tin.

Trong cả hai nhóm, người tham gia đều đổ lỗi (hay tán tụng) cho những hành động của người đàn bà đã đưa đến kết quả như vậy

Các lầm tưởng điển hình trong cuộc sống qua

Thất bại chỉ vì thiếu may mắn - đổ lỗi cho hoàn cảnh thành kiến tự kỷ (Self-Serving Bias) xảy ra khi một cá nhân chủ nghĩa cho rằng, những kết quả hăng hái họ đạt được là do yếu tố bên trong còn kết quả thụ động đến từ bên ngoài.

Khi cho người quan sát nghĩ xem nên chọn cái nào thì họ ngay tức thì lừng chừng. Chính vì vậy, khi nhìn thấy kết quả của một người, chúng ta thường kết luận rằng, đó chính là thưởng phạt công bằng cho hành động của họ.

Điều này xoa dịu sự lo lắng và khiến ta thấy an toàn hơn khi nghĩ rằng, nếu tránh những lý do đó, hành động bất công sẽ không xảy đến với chúng ta. Họ luôn nhận thấy, thế giới bên ngoài nguy hiểm hơn nhiều so với thực tại, nó gây ra những sợ hãi và sự bảo vệ quá mức.

Một thí điểm khác là về hai gói kẹo cao su khá giống nhau về hình thức nhưng khác nhãn. Các nhà khoa học cho rằng, điều này là do chúng ta tự đặt ra một sự thiên tính nhằm bảo vệ hoặc nâng cao lòng tự tôn của bản thân. Sự lùng chứng cứ, giảng giải và ghi nhớ một cách thiên vị được xem là duyên cớ gây nên sự quá tự tin vào niềm tin cá nhân chủ nghĩa, những ý kiến phân cực hay cuồng tín.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét